"We hopen dat Colombia de uitleveringsverzoeken serieus neemt", zegt John McNamara, hoofd van de Amerikaanse diplomatieke missie in Colombia.

Voor de regering van Donald Trump blijft Colombia een belangrijke bondgenoot op het halfrond. Maar de acties en uitspraken van de Colombiaanse regering, te beginnen met die van president Gustavo Petro, wekken voor het eerst in decennia toenemende bezorgdheid in Washington, wat gevolgen zou kunnen hebben voor de bilaterale relatie.

Dat is de boodschap die John McNamara , hoofd van de Amerikaanse diplomatieke missie in het land, botweg verkondigt. McNamara, die voordat hij diplomaat werd, ook militair was voor zijn land in wetshandhavingsgebieden zoals Arauca en de zuidoostelijke jungle, maakt duidelijk dat Washington zich niet op zijn gemak voelt bij de beslissingen van de regering-Petro om de uitlevering van drugsbaronnen te stoppen te midden van "totale vrede". Hij waarschuwt dat Washington de beslissingen van Colombia respecteert met betrekking tot de controversiële wet op de onderwerping van bendes die onlangs door de uitvoerende macht is ingevoerd, maar dat hij wel aandacht besteedt aan hoe en door wie die beslissingen worden genomen.

Wij onthouden ons van commentaar op wetsvoorstellen die nog niet door het Amerikaanse Congres zijn goedgekeurd. De publieke retoriek van sommige leden van de Colombiaanse regering vinden wij echter zeer verontrustend en ontmoedigend. De bilaterale relatie is als een vliegtuig, en we bevinden ons in een turbulente tijd . Onze twee regeringen moeten, als copiloten, samenwerken om een heldere hemel en gunstigere omstandigheden te creëren ten behoeve van onze beide landen.

In plaats van zorgen te uiten, wil ik graag ons perspectief op de bilaterale relatie delen. Het is voor mij een eer om als vertegenwoordiger van de VS in Colombia te dienen. Dit is een heel bijzonder land voor mij geweest en ligt me na aan het hart. Ik heb het voorrecht gehad om jarenlang in Colombia te dienen, zowel in uniform tijdens het conflict als in verschillende diplomatieke functies. Ik heb de moed en dapperheid van het Colombiaanse volk met eigen ogen gezien: een week geleden ging ik naar Boyacá Avenue voor de militaire parade op 20 juli, en ik was getroffen door het feit dat toen de soldaten en politieagenten die gewond waren geraakt in de strijd voorbijliepen, iedereen in de buurt, inclusief ikzelf, naar voren kwam om te applaudisseren en te bedanken. Ze zijn een voorbeeld van de opoffering van het volk dat vecht voor de democratie, die een integraal onderdeel is van Colombia. De alomvattende relatie tussen de Verenigde Staten en Colombia is langdurig en solide, en beslaat meer dan 200 jaar. Onze instellingen onderhouden sterke banden die de politieke besturen van beide landen overstijgen, de dingen die komen en gaan in het politieke leven van een land. In wezen is de relatie sterk en duurzaam, en een relatie waar we ons als Amerikaanse volk diep voor inzetten. Maar het moet gezegd worden dat we een soms negatieve trend zien die onze historische, hechte en wederzijds voordelige relatie in gevaar brengt. Ik ben inderdaad teruggekeerd na teruggeroepen te zijn voor overleg door minister van Buitenlandse Zaken Rubio, en het is duidelijk dat de onconstructieve retoriek en acties van de hoogste niveaus van de Colombiaanse regering een groeiende zorg blijven. Maar mijn ambassadeteam en ik proberen deze kwesties met de Colombiaanse regering te bespreken en de concrete stappen die de regering-Trump heeft uiteengezet om onze relatie weer op de rails te krijgen, over te brengen. Ik geloof dat er voor elk probleem altijd een oplossing is, en dat is onze aanpak in alles wat we doen met de Colombiaanse regering en bevolking. Maar zoals u die in Cali bent geweest, en ik, als salsaliefhebber en oprecht, weten, kun je niet alleen dansen. We rekenen op de medewerking van onze partners hier in Colombia, van de regering-Petro, om deze periode van ups en downs door te komen. We hopen dit te boven te komen en hechte partners te blijven, met gedeelde democratische waarden en, zoals ze in Colombia zeggen, net als de partners die we altijd zijn geweest. We willen schouder aan schouder blijven staan met het waardige Colombiaanse volk en met de regeringen van alle tijden, die gekozen zijn en dit geweldige land vertegenwoordigen.

We moeten de alliantie tegen die gemeenschappelijke vijand, de drugshandel, niet vergeten, waarin we decennialang hebben samengewerkt en offers hebben gebracht voor het welzijn van het Colombiaanse volk en ons eigen volk. Waar drugshandel is, is er corruptie, geweld en milieuschade. We hebben veel gemeen met deze regering, en met eerdere regeringen, omdat dit gif de jeugd van beide landen schaadt en grote uitdagingen voor de openbare orde creëert. Vanuit die optiek heeft deze kwestie van certificering veel te maken met bilaterale samenwerking, en het moet worden opgemerkt dat de regering-Petro en de glorieuze Colombiaanse strijdkrachten en hun neven bij de politie betrokken zijn bij de strijd. De afgelopen jaren heeft de Colombiaanse regering, in samenwerking met ons, omdat we een zeer nauwe relatie hebben, grote successen geboekt op het gebied van cocaïne-inbeslagnames: tonnen en tonnen, zoals president Petro zondag in zijn toespraak zei. Het moet worden erkend dat hoe meer cocaïne er is, hoe logischer het is dat de kans op inbeslagnames groter is, maar dit doet geen afbreuk aan de moed en inzet van Colombia om deze gemeenschappelijke vijand te bestrijden. Wat betreft de uitleveringen van drugsbaronnen en -handelaren, is Colombia al jaren een goede partner voor ons, ook tijdens deze regering. Vorig jaar werden er 169 criminelen naar de Verenigde Staten gestuurd: dat is een groot aantal, en dit jaar blijven we hoge cijfers halen. Dit is wederom een voorbeeld van samenwerking. Maar het moet gezegd worden dat elke roos zijn doornen heeft, en de doorn voor ons is dat we, hoewel we de ongeëvenaarde bilaterale relatie in het strafrecht erkennen, die heeft geresulteerd in dit grote aantal uitgeleverde drugshandelaren, ons zorgen maken over de groeiende lijst van vrijstellingen of schorsingen (van gezochte drugshandelaren) in 2025 vanwege hun betrokkenheid bij het vredesproces. Wij steunen de vredesinspanningen van Colombia; we zijn daar altijd partners in geweest. Toen ik politiek adviseur was, maakte ik deel uit van het team dat de onderhandelingen met de FARC ondersteunde, die resulteerden in de grote prestatie van president Santos. Maar in ons streven naar vrede moeten we ons ervan bewust zijn dat wat fout is, fout is. Als iemand zijn illegale werk voortzet terwijl hij over vrede praat, tja, dan baart ons dat zorgen. Ik ben er zeker van dat we door met de Colombiaanse regering te praten dit probleem van een paar, maar representatieve, gevallen van opschorting van uitleveringen kunnen oplossen.

De bilaterale relatie is als een vliegtuig, en we bevinden ons in een turbulente tijd. Onze twee regeringen, als copiloten, moeten samenwerken om een heldere hemel en gunstigere omstandigheden te creëren.

Een grote zorg is de alarmerende groei van de cocateelt in Colombia. Momenteel zijn er meer dan 250.000 hectare. We begrijpen de genegenheid die de president en zijn regering voelen voor boeren: het zijn eerlijke, hardwerkende mensen, die deel uitmaken van de Colombiaanse samenleving. Maar zolang de cocateelt groeit, zullen de kwalen van corruptie en illegale gewapende groeperingen een gevaar blijven vormen voor het welzijn en de veiligheid van de Colombiaanse staat. De regering heeft zich ten doel gesteld om dit jaar 30.000 hectare te vernietigen. Dat is drie keer zoveel als vorig jaar, een opmerkelijk doel. Maar we zijn al eind juli en ik begrijp dat het uitroeiingspercentage laag ligt : 15 procent van de doelstelling. De tweede helft van het jaar moet op volle toeren draaien als de regering dat doel wil halen.

De Verenigde Staten steunen vrede en stabiliteit in Colombia en gerechtigheid voor de vele slachtoffers. Maar het bereiken van een echte en duurzame vrede blijft onbereikbaar. Hoewel er op sommige gebieden vooruitgang is geboekt, dreigt de impasse in de cruciale uitvoering van de overeenkomsten de tot nu toe bereikte resultaten en, op de lange termijn, de duurzame vrede die alle Colombianen verdienen, te ondermijnen. Het escalerende geweld door illegale gewapende groeperingen baart de Verenigde Staten grote zorgen, vooral wanneer dat geweld samenvalt met de verkiezingscyclus in Colombia. Er zijn veiligheidsproblemen in verschillende delen van het land, zoals Catatumbo, Valle, Buenaventura en Chocó, en er zijn guerrilla-aanvallen die de bevolking treffen. Ik geloof dat we als diplomaten moeten weten hoe ver we moeten gaan en hoe we publieke input moeten leveren over de interne aangelegenheden van elke regering en elk land. Respect voor soevereiniteit is essentieel in een relatie als de onze. Daarom stap ik wat betreft procedures, wetten en onderhandelingen opzij: het is niet mijn plaats om hierover publiekelijk te spreken, terwijl we een open kanaal hebben dat we dagelijks gebruiken met de regering en andere autoriteiten over kwesties van wederzijds belang. Ik geloof dat dit een besluit is dat in overeenstemming is met het Colombiaanse volk en hun vertegenwoordigers, conform de grondwet en de Colombiaanse normen.

Ik geloof dat we moeten nadenken over de slachtoffers van welke misdaad dan ook: van geweld, van afpersing, van de "wonderbaarlijke vangsten" die we in het verleden hebben meegemaakt. Dat waren zeer moeilijke jaren. Elk land bepaalt zijn eigen rechtssysteem; dat is zijn recht. Het vredesproces van 2016 creëerde een nieuw systeem, overgangsjustitie. Maar wat betreft uitlevering hebben we de Colombiaanse regeringen in de afgelopen decennia om veel medewerking gevraagd en gekregen: als (deze mensen) schuldig genoeg zijn om uitlevering te vragen, wat een kostbaar en tijdrovend proces is, vragen we hen dit serieus te nemen, zoals ze dat ook gedaan hebben, en dat ze met ons blijven samenwerken. Degenen die profiteren van deze uitleveringen van de allerergste schurken zijn het Colombiaanse volk, hun kinderen en hun toekomst, want elke actie die we als volwassenen ondernemen, dient als voorbeeld voor jongeren. Maar we laten dit over aan het Colombiaanse volk, en uiteraard zijn we in gesprek met de regering.

De Colombiaanse autoriteiten weten dat er in sommige regio's, zoals Cauca, Valle del Cauca en Catatumbo, een verontrustende golf van geweld heerst. Ik heb door het hele land gereisd, niet alleen als diplomaat. Ik weet dat de lokale en nationale autoriteiten de gebeurtenissen serieus nemen. Ik herinner me wat er gebeurt als de controle verloren gaat – ik zeg niet dat dat nu gebeurt – maar ik herinner me bijvoorbeeld dat ik in Arauca en Saravena was. Er was een grote invloed van de FARC en het ELN in een deel van het land; de staat had de controle over de steden en de mobiliteitscorridors, en er waren gebieden met aanzienlijke paramilitaire invloed. Dat moeten we vermijden. We herinneren ons de moeilijke en donkere tijden, toen Colombia drie presidentskandidaten verloor, en we zien de trieste tragedie van wat er met senator Miguel Uribe is gebeurd. Het is verontrustend. Ik geloof dat het Colombiaanse volk geen stap terug wil op het gebied van veiligheid, en ik geloof dat de regering zich daarvan bewust is, en dat de strijdkrachten zich, zoals altijd, inzetten voor hun werk . Het Colombiaanse volk verdient vrede: de Verenigde Staten spelen geen formele rol in de gesprekken van de Colombiaanse regering, maar zoals onze vertegenwoordiger op 18 juli bij de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties verklaarde, maken we ons zorgen over sommige beslissingen van de Colombiaanse regering en beoordelen we de voortgang en het gebrek daaraan. Colombia is een land met volledige soevereiniteit, een zeer nauwe partner met wie we bloed en leven hebben geofferd ter verdediging van de democratie, zoals gebeurde in de Koreaanse Oorlog met het Colombiaanse Bataljon. Vrede is goed: tegen welke prijs? Dat hangt af van elk land, elke samenleving, elke regering.

We zijn er trots op zo'n nauwe relatie te hebben met de Colombiaanse private sector. We onderhouden communicatie via AmCham en Andi; we begrijpen de bezorgdheid en de wens om deze historische relatie te behouden. De Verenigde Staten zijn er trots op Colombia's grootste handelspartner te zijn . Handel tussen onze twee landen heeft een toegevoegde waarde, en dit is niet het geval met al uw economische partners. Dankzij de vrijhandelsovereenkomst, die al meer dan 10 jaar van kracht is, zijn bilaterale handel en investeringen aanzienlijk uitgebreid, met bijna $ 55 miljard aan handel, goederen en diensten in 2024. In 2024 bezochten meer dan een miljoen van mijn landgenoten Colombia. De Verenigde Staten waren de belangrijkste bron van toeristen die, ongeacht de afstand, uw prachtige land willen zien. Maar we hebben benadrukt hoe belangrijk het is dat Colombia verschillende oneerlijke handelspraktijken aanpakt, met name in de automobiel- en landbouwsector. We roepen Colombia op om pragmatisch te reageren om deze kwesties aan te pakken met de vertegenwoordiger van het handelskantoor. Als het op tarieven aankomt, bestaan er in Colombia nog steeds enkele niet-tarifaire belemmeringen voor iconische Amerikaanse producten. President Trump is duidelijk geweest: als onze handelspartners zich aansluiten bij onze inspanningen om eerlijkheid en evenwicht in onze handelsrelaties te bereiken en ons helpen onze economie en nationale veiligheid te beschermen, zijn wij bereid elk voorstel met een actieplan om de risico's in onze handelsrelaties aan te pakken, te verwelkomen.

Dat zeg ik niet. Ik kom terug op mijn punt: we hebben diplomatieke kanalen, een open kanaal met een brede informatiestroom, onderhandelingen over veel onderwerpen. Maar dat is iets waar we terughoudend mee zijn. We hebben tussen de regeringen afgesproken dat we pas nieuws publiceren als alles klaar en realiteit is. Maar we verwelkomen alle pragmatische voorstellen, vandaag of in het toekomstige actieplan van Colombia, over deze kwesties met betrekking tot tarieven.

Er gold een uitzondering tot september, wat voor veel onzekerheid zorgde bij Amerikaanse bedrijven, die moesten beslissen waar ze hun auto's naartoe zouden sturen om te kunnen concurreren in een vlakke markt met andere fabrikanten. September komt eraan en de autosector neemt beslissingen. We hopen dat we zo snel mogelijk een akkoord kunnen sluiten met de Colombiaanse regering om te voorkomen dat een miljardenmarkt aan auto's en onderdelen verloren gaat. Het is belangrijk om te vermelden dat niet alleen wij, maar ook andere bevriende landen zoals Brazilië en Mexico, getroffen zouden kunnen worden door deze nieuwe regels. Ik herhaal het beeld van de salsadansvloer: beide partijen zouden op hetzelfde ritme moeten dansen en proberen deze bijeenkomst tot een succes te maken.

Ik zou het niet graag hebben over dingen die niet mijn verantwoordelijkheid zijn of die niet zijn gebeurd. Maar ik kan wel spreken over hoe de handelsrelatie tussen Colombia en de Verenigde Staten eruitziet in vergelijking met de relatie met communistisch China. Als ik kijk naar het overzicht van de twee bilaterale relaties, is het vermeldenswaard dat die van ons een binationale handel is met toegevoegde waarde en gedeelde democratische waarden. Dit is een belangrijk aspect dat niet alle landen, inclusief dat Aziatische land, hebben. We hebben twee regeringssystemen: Colombia en de Verenigde Staten maken deel uit van de vrije wereld, waar het volk regeert door middel van stemmen en zijn vertegenwoordigers kiest. En er zijn landen, met name China, die het idee hebben dat het volk werkt voor de overheid, of misschien voor één partij, of voor één baas. Zo zien wij het niet; dat zijn niet onze waarden. Bovendien, zoals ik al zei, is de handel dankzij de vrijhandelsovereenkomst aanzienlijk toegenomen. De Verenigde Staten zijn de grootste bron van buitenlandse investeringen in Colombia, veel meer, 37 keer meer, dan Chinese investeringen. En ik weet niet of dat goed begrepen wordt. Bovendien zijn de Verenigde Staten de grootste importeur van alle Colombiaanse landbouwproducten en nemen ze 40 procent van de export voor hun rekening. China koopt amper 2 procent. En we hebben een evenwichtige bilaterale handelsrelatie: de Verenigde Staten zoeken naar mogelijkheden om samen met andere landen te groeien. In het geval van het andere land is die relatie helemaal niet evenwichtig. Volgens DANE (Nationaal Agentschap voor Economische Ontwikkeling) had Colombia een handelstekort van meer dan 12 miljard dollar met China: tien keer het tekort met de Verenigde Staten. En wat we van Colombia kopen is veel meer dan alleen grondstoffen: er zit toegevoegde waarde in het proces en alle sectoren van de economie zijn verbonden met onze handel. Bovendien is er een niveau van wederzijds vertrouwen dat erg belangrijk is: we zijn landen die de wet, contracten en formele overeenkomsten respecteren. Uiteraard is het de beslissing van uw regering en het eervolle Colombiaanse volk hoe ze hun economische relaties willen beheren, met wie ze samen willen groeien, of met wie ze het risico lopen veel te verliezen. Er zijn veel voorbeelden van wangedrag, beschuldigingen van corruptie en wanbeheer. Ecuador kampt met een elektriciteitscrisis, grotendeels vanwege het onvermogen van een waterkrachtcentrale (gebouwd door een Chinees bedrijf) om de beloofde elektriciteit op te wekken (...). Colombia heeft bij ons een eerlijke partner, omdat onze bedrijven hun wetten en de onze naleven. We hebben zelfs een wet die vervolging mogelijk maakt van bedrijven die onze wetten in het buitenland overtreden. Bij ons hebben ze een betrouwbare partner, hoogwaardige bedrijven die verantwoording afleggen voor hun werk. En wij zijn Amerikanen: er valt veel te winnen bij goede commerciële en militaire betrekkingen met onze buren. Wij zijn buren en we zijn trots op relaties die, als God en de Maagd Maria het willen, nog 200 jaar zullen duren. Ik heb er vertrouwen in dat het mogelijk is en dat we een partner hebben om mee samen te werken en die in staat is om problemen langs diplomatieke weg op te lossen. En dit is voor het welzijn van twee volkeren die verenigd zijn door democratische waarden, door een gedeelde geschiedenis van goede, slechte en moeilijke tijden. Toen Colombia te lijden had onder die golf van geweld, overal bandieten, wie was er bij je? Met Plan Colombia hebben we meer dan 10 miljard dollar geïnvesteerd in de strijdkrachten en de instellingen van het land, een land dat tot op de dag van vandaag een van de beste voorbeelden is van institutionele orde en respect voor de grondwet in Latijns-Amerika.

Andrés Mompotes en John Torres

Algemeen directeur van EL TIEMPO en directeur van PAÍS